HC
12: agogiek en diversiteit 1.
20-05-2014.
Andragogiek:
volwassenheid.
Wanneer
ben je volwassen?
Volwassenheid
als levensfase.
Idiosyncratische
ontwikkeling: in de ontwikkeling van volwassenheid
zijn bij iedereen wel overeenkomsten, maar individuele kenmerken zijn vaak
groter dan de overeenkomsten. Tijdens het doorlopen van de ontwikkelingsfase
worden deze vergroot.
Biologische
invalshoek.
Juridische
invalshoek. Wet kijkt of jij handelingsbekwaam bent,
kun jij de gevolgen van je gedrag ..
Psychologische
invalshoek. Volwassen als je een bepaalde identiteit
hebt ontwikkeld. Individu met een eigenheid. Individu is in staat om eigen
keuzes te maken, vaak los geworsteld van zijn eigen opvoedingsmilieu. Eigen
keuzes maken, of je ouders het hier wel of niet mee eens zijn.
Sociologische
invalshoek. Sociale economische invalshoek. Bent
volwassen als je in de kern helemaal voor jezelf kunt zorgen . Eigen inkomen,
sterker nog ook zelfs een bijdrage kunt leveren aan de gemeenschap. Geeft
gedragsbeelden weer van volwassenheid. Voorbeeld: joh, gedraag je eens
volwassen wordt er wel eens gezegd.
Verschillende invalshoeken om te kijken
naar het begrip volwassenheid.
1.Fasen benadering.
Volwassenheid,
Andriessen/ Marcoen.
Jong-volwassenheid (20 tot 35 jaar).
Midden-volwassenheid (30 tot 55 jaar).
Laat-volwassenheid (50 tot 65 jaar) à
‘laat-volwassenheid’.
Jong-volwassenheid.
Fase
van het aankomen (20 tot 25 jaar). Aankomen in deze wereld.
Kernkeuzes voorbereiden:
Relaties, samenwonen.
Maatschappelijk identiteit: werk/opleiding.
Keuzes die je nu maakt hebben een enorme
impact in je leven. Denk bijvoorbeeld aan je keuze voor je opleiding! Je kunt
dan nog wel eens switchen, maar dit kan je niet blijven doen! Ben bezig met de
consequenties van je keuzes en/of gedrag.
Fase
van de ‘aansluiting’ (25 tot 30 jaar).
Kernkeuzes maken/ordenen.
Partnerkeuze à
kinderen?
Man-vrouwrollen à wonen.
Sociaal netwerk à
levensvisie/politiek.
Midden
volwassenheid.
Fase
van ‘rijping/settelen’ (30 tot 40 jaar).
Kernkeuzes verwezenlijken:
Droom wordt werkelijkheid.
Serieus worden.
Mondigheid.
Plaats in de samenleving.
Presentatiegericht: materialisme.
Status en erkenning.
Fase
van de midlifecrisis/levenswending (35 tot 50 jaar).
Kernthema’s: relativering, lusteloosheid,
onvervulde verlangens, huwelijksrelatie? Nieuwe relatie?
Fase
van rijpheid à balans
opmaken (45 tot 55 jaar).
Kernthema’s:
Zware verantwoording: overgang: klachten.
Tweede levenshelft: topprestaties carrière.
Lege nest syndroom: opmaken balans:
synthese.
Climacterium
(overgang).
Vrouwen: vrouwelijke hormoonproductie neemt af. Uitblijven menstruatie:
memopauze genetische factor en wordt beïnvloed op bijvoorbeeld overgewicht,
leef gedrag (roken), veelal biologische en psychologische klachten.
Feministische
model. Kom op! Niks ervan, die vrouwen in de overgang
moeten zich verenigen en positie behouden.
Bio
psycho- socio-culturele model. Je moet vrouwen niet
alleen lichamelijk benaderen, maar vanuit de hele context.
Biomedische
model: ziekenhuizen wordt de overgang alleen als
biologisch gezien, de klachten. Overgang heeft ook psycho sociaal culturele
overgangen..
Mannen:
climacterium virile.
Penopauze: psychosociale effecten: spanningen op het werk, relatieproblemen,
afgedankt, nieuwe generatie.
Andropauze: daling testosteronniveau, daling libido: afwijking (soms veroorzaakt
door diabetes).
De
levenswende (dominantiewissel).
Crisis in de levensloop.
Erikson en de faseconflicten.
Diverse onderzoekers en de midlifecrisis.
De
middelbare levensfase: de oriëntatie wijzigt.
Van extravert naar intravert?
Handhaven en overdracht (van ervaringen en
wijsheid aan de nieuwe generatie)?
Van werk naar eigen leven? Vrije tijd en
gezin wordt belangrijker.
Van materiële naar immateriële rijkdom.
Laat
volwassenheid: overgang volwassenheid à vroege ouderdom.
Fase
van ‘tweede levensontwerp (50 tot 65 jaar).
Kernthema’s:
Lege nest syndroom.
Verjongingsimpulsen.
Nieuwe hobby’s (tuinieren), werk wordt
minder belangrijk.
Dominantie wissel.
Verhuizing.
Lichamelijke en psychische
regressieverschijnselen.
TOETSVRAAG:
Benefit
findings: waardevol zijn voor de nieuwe generatie.
Nieuwe generatie komt advies aan jou vragen, jij hebt veel wijsheid en
ervaring. Volwassenen kan een goede steun zijn voor de jong volwassenen.
Gerotranscendentie: wereld blijft nog altijd draaien als jij zelf dood bent. Geeft een
relativerende kijk op het leven. De wereld draait niet alleen om jou, jij bent
een onderdeel van de levenscyclus.
Van
dualistisch naar relativistisch denken: het is niet
zwart wit, als je in een slechte situatie zit dan komt er wel weer een goede
situatie. Je ziet veel meer mogelijkheden om uit slechte situaties te komen.
Beter incasseren door opgedane ervaring.
Geneerativiteit: je wilt dat de nieuwe generatie jou wijsheid overneemt als een soort
erfenis. Ouderlijke: overdragen naar je kind van ouders.
Biologisch: als je zelf sterft en je hebt
kinderen dan heb je toch nog iets nagelaten, wat betreft dna.
Arbeids: kennis opgedaan op je werk geeft
je uit aan je junior collega à ook een soort erfenis.
Culturele en maatschappelijke: je inzet
voor mindere doelgroepen. Niet ten behoeve voor jezelf maar voor anderen.
Kernconflicten
in de volwassenheid. Erikson.
Ga je niet goed door deze fasen heen dan leid dit tot isolement, bitterheid, enzovoort.
Ga je niet goed door deze fasen heen dan leid dit tot isolement, bitterheid, enzovoort.
NIET COMPLEET.
2. Life-events.
Levensgebeurtenissen en het aanpassingsvermogen à personalistische benadering.
Individuele levensloop.
Gebeurtenissen die een beroep doen op het
aanpassingsvermogen van mensen.
Dimensies:
Objectieve gebeurtenis – subjectieve
beleving.
Normatief (gangbaar) dood van je ouders à niet
normatief: niet gangbaar, dood van je kind.
Negatief – positief: stoornis (niet met een
life event om kunnen gaan)– groeibevorderend (door een life event er sterker
uitkomen).
Markeringspunt ( afbakening van een
periode-proces, binnen levenscyclus. Voorbeeld : voor en na de oorlog.
3. De sociologische benadering à generalistische benadering.
Het maaktschappelijk verwachtingspatroon.
Bepaalt de inrichting van het eigen leven.
NIET COMPLEET…
Fasen
en opgaven in gezinsgeschiedenis.
Gezin zonder kinderen.
Met opgroeiende kinderen.
Met grote kinderen en met de zorg voor
eigen ouders.
Zonder kinderen verder: lege nest.
Grootouder.
Fasen
en opgaven in de werkgeschiedenis.
Volwassenen met een gezins en werk
situatie: geconfronteerd worden met flexibel zijn en blijven, juist die
flexibiliteit draagt ertoe bij dat je het verouderingsproces weet af te hebben:
langer jong blijven.
Complete liefdes relatie: intimiteit,
passie, inzet.
Recente
thema’s anno 2014.
Ontgroening en vergrijzing, de babyboom
gaat met pensioen (??) à krimp.
De sociale klok en de biologische klok.
Verantwoordelijkheid en prestatiedruk.
Sociaal-economische onzekerheden.
Toename diversiteit aan relatioevormen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten